Organik Yiyeceklerle Çocuklarını Sağlıklı Besle
Organik gıdalar çocuk sağlığı için gerçekten faydalı mı?
Organik kelimesini son 3 yıldır yoğun olarak duymaya başladık. Özellikle organik gıdalar, süpermarketlerde diğer ürünlerden daha pahalı fiyat etiketlerine sahip. Peki Organik gıdalar gerçekten çocukların sağlığı için gerçekten faydalı mı?
Şu ana kadar yapılan araştırmalar, organik gıdaların geleneksel (organik olmayan) gıdalardan daha iyi olduğunu göstermiyor. Ancak;
Organik gıdaların insan sağlığını tehdit edici kanserojen, tarımsal kimyasal ilaçlardan arındırılmış olduğu biliniyor.
Organik kelimesi nedir, neyi ifade ediyor ?
Organic.com internet sitesinin tanımlamasına göre, organik gıdalar, üretim aşamasında tarımsal ilaç, suni gübre, lağım atığı, GDO ve radyasyon gibi zararlı içerikler kullanılmadan üretilen yiyeceklere verilen ad. Et, yumurta vb. hayvansal gıda ürünlerinin organik olması da, bu gıdaları üreten hayvanların antibiyotik veya büyümeyi arttırıcı hormon verilmeden yetiştirilmesi sonucu gerçekleşiyor.
Peki yazımızın başlığına tekrar geri gelecek olursak, yediğimiz her organik yiyecek vücut sağlığı için yararlı mı?
Araştırmalar, organik olmayan yiyeceklerde hormon ve kimyasal katkı az olmasına rağmen, yüksek miktarda veya az miktarda ama düzenli olarak tüketildiğinde, sağlığa zarar verme riski olduğunu gösteriyor. Bu hormonlardan öströjen’in kanser oluşumunda etkili olduğu ve çocukların ergenlik çağında etkisi olabileceği söyleniyor.
Çocuklarda kimyasallardan arındırılmış organik bir beslenmenin, çocukların bazı risklere maruz kalmasını azaltıp azaltmayacağı araştırılmış. Çocukların üre testleri sonucu, özellikle fosfor içeren kimyasal tarım ilaçlarına maruz kalmayan çocuklarda, belirgin bir şekilde riskin azaldığı görülmüş.
Organik beslenmek mi dengeli beslenmek mi?
Organik olan her gıdanın sağlıklı olduğu gibi bir algı var. Organik gıdalar bahsettiğimiz kimyasallardan arındırılmış yiyecekler. Ancak,
Her organik yiyecek sağlığa faydalı diye bir durum yok.
Uzmanlar, sağlıklı beslenmekle organik beslenmenin karıştırılmaması gerektiğini bildiriyor. Organik şeker de var, organik yağ da, organik kurabiyeler de var. Hemen hemen her gıdanın organik versiyonu var artık günümüzde. Bir de şunu unutmamak gerekiyor, “organik gıda” kelimesi gıdanın yetiştirilme şeklini ve tarımsal standartını belirtiyor, içerdiği besin değerini değil.
Bazı aileler ne olursa olsun olabildiğince organik gıdalarla çocuklarını beslemek istiyorlar ancak doğru olanı, çocuklar için dengeli bir beslenmeyi sağlamak. Bunun içinde sebzeler ve meyveler de var.
Çocuğunuzun sıklıkla tükettiği gıdaları, alabiliyorsanız organik almak sizin adınıza daha çok koruma sağlayacaktır.
Çocuğunuz meyve suyunu çok sık tüketiyorsa, organik meyve suyu almak, sağlığı için daha çok fayda sağlayacaktır. Organik gıdalarla ilgili bir başka önemli konu ise, ürün etiketleri.
Bir ürün “organik” diye adlandırılmışsa, içeriğinin %95’i organiktir. Eğer “sertifikalı organik” ifadesi varsa, 100%’ü organik içerikli manasına geliyor.
Genel olarak, çocukların dengeli beslenmeleri önemli. Uzman doktorlar, bunu da 3 öğünün düzenli olarak çocuklara sunulması, öğlen ve akşam yemeklerinde mutlaka sebze/meyvenin tüketilmesi, et ve protein kaynaklarının öğünlere dahil edilmesi, kalsiyum ve D vitamini ihtiyaçlarını karşılayarak yapabilirsiniz.
Türkiye’de organik diyenlere güvenilebilir mi?
Çoğu kişinin hissiyatı ülkemizdeki toplumsal yozlaşmanın ve hukuğun geri plana atılmasının sahtekarlığı ve dolandırıcılığı da yüksek oranda artırdığı. Dolayısıyla yapılan araştırmalarda Türkiye vatandaşlarının dünyada birbirine en az güvenen insanlar olduğu ortaya çıkıyor. Hal böyle iken organik denilen ürünlerin gerçekten organik olduğuna inanan da çok az. Yine de aşağıdaki ipuçları fikir verebilir.
Toplumda son zamanlarda çürük veya ezik olan meyve ve sebzelerin organik olduğuna dair yanılgı mevcut. Aslında bu tamamiyle yanlış bir yanılgı değil ama organik ürünlerin çürümeyeceği veya kurtlanmayacağı diye bir şey de yok. Organik olarak yetiştirilmeyen yiyeceklerin de kurtlanabileceğini veya çürüyebileceğini bilmemizde fayda var. Bir ürünün organik olabilmesi için genetik olarak oynanmamış olması, yetiştirilme saklanma aşamasında kimyasal kullanılmaması, kullanılan gübrenin doğal gübre olması gerekmekte. Tüm bunları bir arada taşıyan besinlere kısacası GDO’suz Organik besinler diyoruz. Bir organik ürünün organik olup olmadığını anlamak kolay değil. Bunun için en garanti yöntem üretim aşamalarını takip etmektir ki bu pek mümkün değildir. Peki pazarda satın aldığımız ürünleri nasıl ayırt edebiliriz…?
Organik Ürünleri Nasıl Ayırt Edebiliriz?
- Organik olmayan ürünlerin yüzeyleri pürüzsüzdür. Yüzeyleri ise renklendirilmiştir.
- Üretimini hızlanması için kullanılan kimyasallar(Hormonlar) ile üretilen besinler yılın her mevsiminde yetişirler.
- Kokuları ve tadları organik olanlara göre çok azdır.
- Besinler üzerinde bulunan kimyasal ilaçlar defalarca yıkasanızda temizlenmez ve kalıntıları farkedebilirsiniz.
- Hormonlar kullanılarak çabucak olgunlaşırlar.
- Hormonlu besinler hızlı yetiştikleri için kabukları serttir ve ezilmeye karşı dayanıklıdır.
- Aynı büyüklükte ve olgunlukta olmaları kullanılan kimyasal ilaçlar ve hormonlarla sağlanır. Bunlar besinlerin organik olmadığının bir göstergesi olabilir…
- Organik Ürünlerin üzerinde organik olduklarına dair mutlaka etiket bulunur. (Tabii inanırsanız)
İşletmeler Organik Ürün Garantisini Nasıl Sağlarlar?
Organik ürün resmi bir etikettir. Organik tarım, yeterliğini kanıtlamış kurumlar tarafından, uluslar arası standartlara sahip laboratuvar ve tekniklerle değerlendirilmesi ve sürekli denetlenmesiyle garanti altına alınır.
Organik tarım yapma sertifikası alan üreticiler, yetiştirdikleri ürünler için de Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından organik ürün sertifikası alırlar.
Bir ürünün organik olup olmadığının tek delili ürün ambalajı üzerindeki “Organiktir” etiketinin olmasıdır.
Yani ürün kesinlikle ambalajlı olması ve üzerinde organik olduğuna dair etiket olması gerekiyor. Pazarlarda veya marketler açık satılan hiçbir ürünün organik olma garantisi yoktur.
Organik Tarımın Desteklenmesi
Organik tarım, gerek yetiştirilmesi, gerekse sertifikasyon işlemlerinden dolayı pahalı bir tarım türüdür. Organik tarım, ürünün maliyetini oldukça artırır. Tabi maliyet konusu organik tarımın yapılma boyutu ile alakalı olarak değişebilir. Çünkü standartlaşmış, seri üretime girmiş ve birçok alanda gerekli altyapının kurulmuş olması maliyeti azaltan faktörlerdir. İyi organize olmuş ve bilinçli bir toplumda maliyetler daha da azaltılabilir.
Maliyetin azalması için devletlerin desteleri önemlidir. Ülkemizde de farklı kamu ve özel kurumların, organik tarımı desteklemek amaçlı teşvikleri mevcuttur. Organik tarım yapmak isteyenler mutlaka bu desteklerden faydalanmalıdır.